၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၇ ရက္ တကသ အေဆာက္အအံုႀကီး ဗံုးခဲြျဖိဳခ်ပံု ဇတ္လမ္းစံု

 



                                                   (၁)

ႏုိင္ငံေရး သုေတသီ။     ။ စာေရးဆရာႀကီး ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က အဂၤလိပ္ဘာသာနဲ႕ ေရးသားၿပီး

သူရဲ႕သားႏွစ္ဦးျဖစ္ၾကတဲ့ ဗုိလ္ေက်ာ္သူ၊ ဗုိလ္ေအာင္ႏုိင္ (သားေမာင္စစ္သည္)တုိ႕ ျမန္မာဘာသာ

ျပန္ဆုိထားတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ ထြက္လာတယ္။

တကၠသုိလ္စိန္တင္။      ။ မွန္ပါတယ္။ စာအုပ္နာမည္က “ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ အေရးအခင္း

(ပထမတဲြ) စာအုပ္ပါ။ ဆရာ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ရဲ႕ ဇနီး စာေရးဆရာမ ခင္ျမင့္ေမာင္က အမွာစာ

 ေရးတယ္။


ႏုိင္ငံေရး သုေတသီ။      ။ အဲဒီ စာအုပ္မွာ ဆရာေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က ေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳ

သမုိင္းေနာက္ေၾကာင္း ထပ္ေလာင္းျဖည့္စြက္ ေရးသားခဲ့တာ။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က ဇူလုိင္လ ၇ ရက္၊

အေရးအခင္းအၿပီးေနာက္တစ္ေန႕နံနက္ေစာေစာ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ

အေဆာက္အအံုႀကီးကုိ တပ္မေတာ္က ဗံုးခဲြၿဖိဳခ် ဖက္ဆီးခဲ့ပံု သမုိင္းေနာက္ခံလည္း ပါေသးတယ္ဆုိ။

တကၠသုိလ္စိန္တင္။     ။ ဟုတ္ပါ့ဗ်ာ။ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ လံုးလံုး စာေပစိစစ္ေရးက ျဖတ္ေတာက္ပိတ္ဆုိ႕

ခဲ့တာေၾကာင့္ ဖံုးကြယ္ထားခဲ့ရတဲ့ အဲဒီ “တကသ” အေဆာက္အအံု ဗံုးခဲြၿဖိဳခ်ပံု ျဖစ္ရပ္ေနာက္ေၾကာင္း

ကို ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ေရးျပတာေၾကာင့္ ျမန္မာစာဖတ္ပရိတ္သတ္ေတြ ေကာင္းစြာ သိရွိနားလည္ခြင့္

ရၾကပါတယ္။ႏုိင္ငံေရး သုေတသီ သိခ်င္ရင္ နားဆင္ပါခင္ဗ်။ ဆရာ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ေရးျပတဲ့

အတုိင္း ေဖါက္သည္ခ်လိုက္ပါတယ္။

                                  
                                                                     (၂)


      ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရးအခင္းကို ရွင္းလင္းေဖၚျပရင္း ဆရာေဒါက္တာေမာင္ေမာင္က ဤသုိ႕

ေကာက္ေၾကာင္းဆဲြခဲ့သည္။ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ဆူပူမွဳအား ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ ၇ ရက္ေန႕

ညေနပုိင္းတြင္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားမွ လက္နက္ငယ္ျဖင့္ ပစ္ခတ္ႏွိပ္နင္းခဲ့သည့္ အခင္းျဖစ္ပြားရာ ေနရာ

တုိ႕ႏွင့္ မလွမ္းမကမ္း အင္းလ်ားကန္ေစာင္းတြင္ ေနထုိင္သည့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းက ေသနတ္သံမ်ားကုိ

ၾကားရၿပီးေသာ္ သူ၏ တပ္မွဴးႀကီးမ်ားအား ေမာင္းျပန္လက္နက္မ်ားႏွင့္ လုိသည္ထက္ အင္အားပုိမုိ သံုးစဲြခဲ့

ျခင္းအေပၚ ဆူပူႀကိမ္းေမာင္းခဲ့သည္။ ထုိ႕ျပင္ သူက တပ္မွဴးႀကီးေပါင္းမ်ားစြာ တစ္ေနရာတည္းတြင္ စံုၿပံဳ

ေရာက္ရွိေနၾကသည္ကုိလည္း ဘ၀င္မက်ခဲ့။ ဇူလုိင္လ ၇ ရက္ေန႕ ေန၀င္ခ်ိန္ေရာက္ေသာ္ ေက်ာင္းသား

အမာခံအခ်ဳိ႕ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ေသြးထုိးလွံဳ႕ေဆာ္သူ အခ်ိဳ႕တုိ႕သည္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံု၏

အေပၚထပ္တြင္ ပုန္းခုိေနၾကၿပီး ၎ခန္းမအတြင္း၌ လက္နက္မ်ားလည္း သုိ၀ွက္ထားရွိသည္ဟု ယူဆ

ရေၾကာင္းဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းထံ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းေပးပုိ႕ တင္ျပခ်က္ေရာက္လာသည္။ ထုိအခါ

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးကအေျခအေန ထိန္းသိမ္းကြပ္ကဲေရး ေကာ္မတီသုိ႕ သူ၏ တပ္မွဴးႀကီးမ်ားအား လူစုခဲြၿပီး

ကုိယ့္အိမ္ကုိယ္ ျပန္ၾကရန္ႏွင့္ အေရးႀကံဳက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္အမိန္႕ေပးႏုိင္မည့္သူ တစ္ဦးကုိသာ

ထားခဲ့ရန္ ညႊန္ၾကားခဲ့သည္။တကၠသုိလ္သမဂၢ အေဆာက္အအံု၏ အေပၚထပ္တြင္ ပုန္းခုိေနသူမ်ားအား

ညအေမွာင္မက်မီ တုိက္ခုိက္ေမာင္းထုတ္သင့္ေၾကာင္းႏွင့္ လုိအပ္ပါက ေနာက္ပြင့္ရုိင္ဖယ္ သံုးသင့္က

သံုးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း တစ္ဆက္တည္း အမိန္႕ေပးခဲ့သည္။ သုိ႕ေသာ္ “ဘယ္ေသာအခါကမွ

 ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံုကုိၿဖိဳခဲြပစ္ဖုိ႕ က်ဳပ္ အမိန္႕မေပးခဲ့သလုိ ဘယ္သူကမွလည္း ၿဖိဳခဲြ

ပစ္ဖုိ႕ စီမံခ်က္ရွိေၾကာင္း က်ဳပ္ကုိ သတင္းမပုိ႕ခဲ့ဘူး” ဟူ၍ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံု

 ေဖာက္ခဲြဖ်က္ဆီးျခင္း ခံရၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းကထုတ္ေဖၚေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဤျဖစ္ရပ္ႏွင့္

တုိက္ဆုိင္လာသည့္ ေနာက္ပုိင္းကာလမ်ားတြင္လည္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းက ထုိသုိ႕ပင္ ရွင္းလင္းေ

ေျပာၾကားခဲ့သလုိ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ ၂၃ ရက္ေန႕ ပါတီညီလာခံသို႕ သူ၏ေနာက္ဆံုးႏွဳတ္ဆက္

မိန္႕ခြန္းေျပာၾကားရာ၌လည္း ထုိျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ေသးသည္။

    ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံု ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းက

အမိန္႕မေပးခဲ့ပါလွ်င္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကေတာ့ အမိန္႕ေပးခဲ့ရလိမ့္မည္။ ထုိပုဂၢိဳလ္သည္ အေျခအေန

ထိန္းသိမ္္းကြပ္ကဲမွဳေကာ္မတီသုိ႕ ေက်ာင္းသားလွံဳ႕ေဆာ္ေရးသမားမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးေတာေၾကာင္မ်ား

 ေခတ္အဆက္ဆက္၎တုိ႕၏ ခုိေအာင္းရာ ဌာနခ်ဳပ္အျဖစ္ အသံုးျပဳေနသည့္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ

အေဆာက္အအံုအား ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးသင့္ေၾကာင္း အႀကံဥာဏ္ေပးခဲ့ေပလိမ့္မည္။ ထုိအခါ ေကာ္မတီ

တြင္ရွိေနသူတုိ႕ထံမွ လက္ခံသေဘာတူေၾကာင္း ထုိစဥ္က အခင္းျဖစ္ပြားရာ၀ယ္ ရွိေနသူတစ္ဦးက

 ျပန္ေျပာင္းသတိတရ ရွိေနခဲ့သည္။

    “သတၱိေၾကာင္သူ” ဟု စြပ္စဲြေျပာဆုိျခင္းခံရမည္စုိးေသာေၾကာင့္လည္း ကန္႕ကြက္ဆန္႕က်င္မည့္သူ

တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မရွိခဲ့။ ရွိေနသူအားလံုးမွာလည္း အေရးပါ အရာေရာက္ေနသေယာင္၊ ရဲစြမ္းသတိၱ

ရွိေနသေယာင္၊ အလုပ္တာ၀န္မ်ားျပားလြန္းၿပီး အေႏွာက္အယွက္ေပးျခင္း မခံလုိသေယာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး

ပံုဖမ္းေနခဲ့ၾကတယ္။ ထုိစဥ္ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီး ေရာက္ရွိလာၿပီး ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဒါက္တာ လွဟန္အား

 ေခၚေဆာင္ကာဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းထံသုိ႕ အေျခအေနအားလံုး ေအးေဆးသြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သတင္း

ပုိ႕ရန္ ထြက္ခြာသြားခဲ့သည္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးက ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံုအား

 ေျမခသည္အထိ ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးႏုိင္ဖို႕ စီမံခ်က္ေရးဆဲြေနေၾကာင္းကိုေတာ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းအား

သတင္းမပုိ႕ခဲ့။ ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံုသည္ ထုိေခတ္ထုိအခါက ႏုိင္ငံေရးေလာက၏

အေက်ာ္အေမာ္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား၏ စကားရည္လု၊ စကား

စစ္ထုိးရာေနရာဌာန ျဖစ္ခဲ့သလုိ တကၠသုိလ္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူမ်ား၏ လူမွဳေရး၊ ယဥ္ေက်းမွဳ၊

အႏုပညာဆုိင္ရာ လွဳပ္ရွားမွဳမ်ား ျပဳလုပ္က်င္းပရာေနရာ ဌာနတစ္ခု ေက်ာင္းသားမ်ား နားနားေနေန

လက္ဖက္ရည္ေသာက္ရာ၊ ညစာစားရာေနရာ တစ္ခုလည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္လည္း

 သမဂၢ အေဆာက္အအံုသည္ သခင္ေအာင္ဆန္း၊ သခင္ႏု၊ အမ္ေအရာရွစ္၊ ဦးညိဳျမတို႕အတြက္

 ေနအိမ္သဖြယ္ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အေရးပါမွဳ အခန္းက႑တုိးခဲ့ျပန္သည္။ ဦးညိဳျမသည္ လကၤာမ်ားကုိ ထိမိစြာ

အသံုးျပဳလွ်က္ အျပစ္ ေထာက္ျပေရးသားသူ တစ္ဦးျဖစ္ကာ ေက်ာင္းသားသမဂၢ မဂၢဇင္းတြင္ သူ

ေရးသားခဲ့သည့္ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္ေၾကာင့္ ၁၉၃၆ ခု၊ ေက်ာင္းသားသပိတ္ကုိ အစပ်ိဳးဦးတည္ေစခဲ့ၿပီး

သပိတ္ေမွာက္မွဳျဖစ္စဥ္မ်ား ဆက္တုိက္ေပၚေပါက္ေစခဲ့သည္။ ဦးညိဳသည္ သမဂၢခန္းမအား ေဆာက္လုပ္

လွဴဒါန္းသူျဖစ္ေပရာရန္ကုန္တကၠသုိလ္မွ ေက်းဇူးတုန္႕ျပန္သည့္အေနျဖင့္ သူ႕အား ဂုဏ္ထူးေဆာင္

ပါရဂူဘဲြ႕အပ္ႏွင္းခဲ့သည္။ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း (ထုိစဥ္က သခင္ရွဳေမာင္) သည္လည္း ၁၉၂၉ ခုႏွစ္မွ

 ၁၉၃၁ ခုႏွစ္အတြင္း အႀကိဳေဆးေက်ာင္းသားဘ၀ျဖင့္ စာေပသင္ၾကားစဥ္က သမဂၢအေဆာက္အအံု

 ဖြင့္ပဲြတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ သခင္ရွဳေမာင္သည္ ေက်ာင္းသားသမဂၢ၏ အစြန္းေရာက္၀ါဒီတစ္ဦး

မဟုတ္ေသာ္လည္း သူသည္ ရာဇ၀င္သမုိင္းအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ရုိးရာအစဥ္အလာမ်ားကို

အၿမဲတေစ ေလးစားလုိက္နာ ၀ါသနာထံုသူတစ္ဦးျဖစ္သည္။

    ေက်ာင္းသားသမဂၢ အေဆာက္အအံုအား ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးၿပီးသည့္ေနာက္ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ

ၾကာျမင့္သည့္တုိင္ေအာင္ ယင္းအေဆာက္အအံုကို ေဖါက္ခဲြေစဖုိ႕ မည္သူက အမိန္႕ေပးခဲ့သည္ကုိ

အျငင္းပြားေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးက ထုိအခ်ိန္က ကုန္သြယ္ေရး၀န္ႀကီးသာ

ျဖစ္ၿပီး လံုၿခံဳေရးပုိင္းဆုိင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကုိ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးႏွင့္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးသန္းစိန္တုိ႕ကသာလွ်င္

ကိုင္တြယ္ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းေက်ာင္းသားမ်ား၏ ဆူပူမွဳကုိ ႏွိမ္ႏွင္းျခင္းသည္ စစ္ေဆးေရးတစ္ရပ္

မဟုတ္ေသာေၾကာင့္ ဒုတိယတပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ တာ၀န္ယူထားရေသာ သူ႕အေနျဖင့္

ပါ၀င္ပတ္သက္စရာ အေၾကာင္းမရွိေၾကာင္းျငင္းဆုိေခ်ပခဲ့သည္။ ယင္းအျငင္းပြားမွဳမ်ား အရွိန္အျမင့္ဆံုး

 ေရာက္ေလေသာ္ ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အအံုအား ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးေရး စီမံခ်က္ကုိ

 ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းသို႕ ႀကိဳတင္သတင္းပုိ႕ျခင္း မရွိခဲ့ေၾကာင္းကိုဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေအာင္ႀကီးကလည္း

အတည္ျပဳ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့သည္။

      အေျမာက္တပ္ဖဲြ႕ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွျမင့္သည္ ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးေရး အမိန္႕အား

လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ေဖၚ ထမ္းရြက္ခဲ့ရသူျဖစ္သည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ ၇ ရက္၊

တစ္ညေနခင္းလံုး သူ႕အားရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းအႏွံ႕လုိက္လံ ရွာေဖြခဲ့ၾကသည္။ သူသည္ အခ်ိန္ယူလွ်က္

 ေအးေဆးစြာျဖင့္ ျမန္မာ့အသံ၊ အသံလႊင့္အေဆာက္အအံုသို႕ သြားေရာက္ၿပီး သတင္းပုိ႕ခဲ့ရာ

 ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးက သူ႕အား ေဘးသုိ႕ေခၚထုတ္သြားၿပီး သူ၏တာ၀န္မွာ ေက်ာင္းသားသမဂၢ

အေဆာက္အအံုအား ေနာက္ပြင့္ရိုင္ဖယ္ သုိ႕မဟုတ္ အျခားသင့္ေတာ္ရာ နည္းလမ္းတစ္ခုခုျဖင့္

 ၿဖိဳဖ်က္ရန္ျဖစ္ေၾကာင္း ညႊန္ၾကားလုိက္သည္။ ထုိအခါ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွျမင့္က အံ့ၾသတုန္လွဳပ္စြာျဖင့္

မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ သမဂၢအား ၿဖိဳဖ်က္ရမည္ကုိ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ရာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးကပင္

“ႏုိင္ငံေရး ေသြးထုိးလွဳံ႕ေဆာ္သူေတြရဲ႕ ခုိေအာင္းရာ အသုိက္အၿမံဳကို အၿပီးအပိုင္ တစ္ခါတည္း

ရွင္းမလုိ႕” ဟူ၍သာ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့သည္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢအေဆာက္အအံုကို ဖ်က္ဆီးေစဖုိ႕

ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အေရးေပၚအေျခအေန ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီအတြင္းမွ ခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းလည္း

 ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ သုိ႕ေသာ္ ဗိုိလ္မွဴးႀကီးလွျမင့္က သိပ္ေတာ့ေသခ်ာစြာ ျပန္လည္မမွတ္မိ။

 သူ႕အား ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးက ေဘးသုိ႕ေခၚထုတ္ၿပီး အမိန္႕ေပးေနစဥ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး သန္းစိန္က

အနီးရွိ စားပဲြတစ္လံုးတြင္ ဆိတ္ၿငိမ္လွ်က္ အမူအရာကင္းမဲ့စြာျဖင့္ ထုိင္ေနသည္ကိုေတာ့ အမွတ္ရ

မိသည္။ ေနာက္ပြင့္ရိုင္ဖယ္ခြင္းက်ည္မ်ားသည္ သမဂၢအေဆာက္အအံုအား ၿပိဳလဲေစမည္မဟုတ္ဘဲ

 ေဖါက္ထြင္းသြားကာ သမဂၢအေဆာက္အအံုႏွင့္ကပ္လွ်က္ရွိေသာ အားကစားအေဆာက္အအံုႏွင့္

ကပ္လွ်က္ေနထုိင္ၾကသည့္ ေနအိမ္မ်ားကုိပင္လွ်င္ အႏၲရာယ္က်ေရာက္ေစလိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း

 ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွျမင့္က ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္္စုိးသုိ႕ ျပန္လည္တင္ျပၿပီး တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းမွာ

 ဒုိင္းနမိုက္ယမ္းမ်ား အေဆာက္အအံုသို႕ကပ္ကာ ေဖါက္ခဲြေစျခင္းနည္းသာျဖစ္ေၾကာင္းတစ္ဆက္တည္း

အႀကံျပဳခဲ့ပါသည္။ “ဒါဆုိရင္လည္း အဲဒီနည္းအတုိင္း ဆက္လုပ္” ဟု ဗုိလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးကယတိျပတ္

အမိန္႕ေပးခဲ့ရာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွျမင့္ႏွင့္ လက္ေအာက္ခံ တပ္ဖဲြ႕၀င္အခ်ိဳ႕သည္ ေဖါက္ခဲြရမည့္ ထုထည္

ခိုင္ခန္႕စြာ တည္ေဆာက္ထားေသာ အေဆာက္အအံုအား အတြင္း၊ အျပင္ အေသးစိတ္ ၾကည့္ရွဳ

ေလ့လာႏုိင္ေရးထြက္ခြာသြားခဲ့ၾကသည္။ အေဆာက္အအံု အေပၚထပ္သုိ႕လည္း တက္ၿပီးရွာေဖြခဲ့ရာ

လက္နက္ခဲယမ္းမ်ား သုိ၀ွက္ထားသည္ကို မေတြ႕ရသလုိ မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္မွလည္း မရွိခဲ့။

သုိ႕အတြက္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွျမင့္ကဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးထံ ျပန္လည္သြားေရာက္ၿပီး ေက်ာင္းသားသမဂၢ

အေဆာက္အအံုအတြင္း၌ လူသူတစ္ေယာက္မွ်မရွိေၾကာင္း၊ ထုထည္ခိုင္ခန္႕စြာ တည္ေဆာက္ထား

ျခင္းေၾကာင့္ ႏွစ္ရာခ်ီၿပီး ၾကာရွည္တည္တန္႕ႏုိင္ေၾကာင္း၊သုိ႕ပါေသာေၾကာင့္ မည္သူ႕ကုိမွ် အႏၲရာယ္

မျပဳသည့္ ၎အေဆာက္အအံုအား ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးျခင္း  မျပဳသင့္ေၾကာင္း ေစာဒကတက္၍

တင္ျပခဲသည္။ “အမိန္႕ဟာ အမိန္႕ပဲ။ မင္း စစ္သားမဟုတ္ဘူးလား” ဟူေသာ တုန္႕ျပန္မွဳ အေျခ

အေနကုိသာ ဗုိလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးထံမွ ရခဲ့သျဖင့္ သူ၏တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားႏွင့္အတူ ေက်ာင္းသားသမဂၢသို႕

ျပန္လည္သြားေရာက္လွ်က္ အေဆာက္အအံုပတ္ပတ္လည္တြင္ ဒုိင္းနမုိက္ယမ္းမ်ားကပ္ျခင္း၊

ပရုိင္မာစနက္တံမ်ားတပ္ဆင္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ား စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ထုိသုိ႕ ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္

မွာေတာ့ သူသည္ မွားယြင္းေနမွန္းသိလွ်က္ႏွင့္ လုိက္နာလုပ္ေဆာင္ေနရေသာ ထုိအမိန္႕အား

အခ်ိန္မီျပန္လည္ရုပ္သိမ္းေစေရး ေမွ်ာ္လင့္ဆုေတာင္းေနမိသည္။ ေနာက္ဆံုးက်ိဳးစားမွဳအေနျဖင့္

 ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွျမင့္သည္ အသက္၀ါႀကီးေသာ ဗိုလ္မွဴးႀကီးမင္းသိမ္းထံ စကားေျပာခြင့္ေတာင္းကာ

 ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးမွဳအမိန္႕ မွားယြင္းေနေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တင္ျပခဲ့သည္။

ထုိအခါ ဗိုလ္မွဴးႀကီးမင္းသိမ္းက သမဂၢအေဆာက္အအံုသို႕ ကုိယ္တုိင္သြားေရာက္လွည့္္လည္

ၾကည့္ရွဳလွ်က္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးထံ သြားေရာက္ကာ ေဖါက္ခဲြေရးအမိန္႕ကို ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းေရး

ထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည္။ သုိ႕ေသာ္ ေဖါက္ခဲြေရးအမိန္႕ကို ျပန္လည္ရုပ္သိမ္းဖုိ႕ေနေနသာသာ ဗိုလ္မွဴးႀကီး

မင္းသိမ္း၏ ပန္ၾကားမွဳစကားမ်ားကို နားေထာင္မည့္သူေတာင္ မရွိေတာ့ေပ။ ထုိအခ်ိန္ကာလ၌

၎အမိန္႕ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တာ၀န္ယူမည့္သူ မရွိခဲ့သလို ထုိအမိန္႕အား မည္သို႕မည္ပံုခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း

ဂဃနဏ သတင္းေပးမည့္သူပင္ မရွိေခ်။ ထုိအမိန္႕အား အေကာင္အထည္ေဖၚျခင္းမျပဳမီ ကာလ

ကပင္ ၎အမိန္႕ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီးတာ၀န္ယူမည့္သူ မရွိေတာ့ေပ။ ဇူလိုင္လ ၇ ရက္ေန႕ည တစ္ညလံုး

 ဗုိလ္မွဴးႀကီး လွျမင့္ႏွင့္ အတူရွိေနခဲ့သည့္ဗိုလ္မွဴးႀကီးမင္းသိမ္းက နံနက္မုိးေသာက္ေသာ္ ထပ္မံႀကိဳးစားၿပီး

 ဗိုလ္မွဴးႀကီးေက်ာ္စုိးထံ တင္ျပလုိေသးသည္။သုိ႕ေသာ္ အခ်ိန္ကား ေနာက္က်သြားေလၿပီ။ ဒိုင္းနမုိက္

ယမ္းမ်ားကို ေသခ်ာစြာ ကပ္ထားၿပီးျဖစ္သလို ပရိုင္မာစနက္တံမ်ားလည္း တပ္ဆင္ထားၿပီးျဖစ္သည္။

စနက္တံမ်ားမွာလည္း သက္တမ္းၾကာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း စိတ္ခ်ရဆဲပင္။ ယမ္းမ်ားမွ စနက္တံမ်ားကို

 ျပန္လည္ျဖဳတ္ျခင္းသည္ အႏၲရာယ္ႀကီးေပလိမ့္မည္။ သုိ႕အတြက္ေၾကာင့္ အဆံုးသတ္တြင္ ေက်ာင္းသား

သမဂၢအေဆာက္အအံုႀကီး ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးျခင္း ခံလုိက္ရသည္ ဟူ၍ေဖါက္ခဲြဖ်က္ဆီးျခင္းတာ၀န္ကုိ

ထမ္းရြက္ခဲ့ရသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီးလွျမင့္က ျပန္ေျပာင္း အမွတ္တရ ေျပာဆုိခဲ့သည္။

       သမဂၢအေဆာက္အအံုႏွင့္ သိပ္မေ၀းလွေသာ အင္းလ်ားကန္ေဘးရွိ ေနအိမ္မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္း

သည္ ေပါက္ကဲြသံႏွင့္အတူ တစ္ဆက္တည္းျဖစ္ေပၚလာသည့္ ေျမႀကီးတုန္ခါမွဳကို ခံစားလုိက္ရေသာအခါ

သူ၏ကုိယ္ေရးအရာရွိ ဗိုလ္ႀကီးေအးေက်ာ္အား တယ္လီဖုန္းဆက္၍ အေျခအေနထူးျခားမွဳသတင္း ေမးျမန္း

ခုိင္းေလသည္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက အစပထမတြင္ သံခ်ပ္ကာကားတစ္စီး မုိင္းဗံုးေပၚျဖတ္နင္းမိ၍ ေပါက္ကဲြသံ

ဟူ၍ ထင္ခဲ့သည္။ ေနာက္မွ ျဖစ္ရပ္မွန္ကုိသိရေသာ္ သူ႕အေနျဖင့္ တပည့္မ်ားအား ဆဲဆုိရံုမွအပ ဘာမွ

မတတ္ႏုိင္ေတာ့။ အေျခအေနအရပ္ရပ္ကား လက္လြန္ေျခလြန္ျဖစ္သြားခဲ့ေခ်ၿပီ။ “မဟာအမွားႀကီး

တစ္ခုေတာ့ က်ဴးလြန္မိၿပီ။ ဒီအမွားနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဒုိ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း သမဂၢ

အေဆာက္အအံုကုိ အသစ္ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေပးရလိမ့္မယ္” ဟု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေန၀င္းက

ရင္းႏွီးေသာမိတ္ေဆြမ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး၏ ရင္းႏွီးေသာမိတ္ေဆြမ်ား၏ အဂၤလိပ္

လူမ်ိဳး Kingsley Martin ႏွင့္ Dorothy Woodman တို႕ကိုထုိျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႕

လာေရာက္ခဲ့စဥ္ကလည္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးက သူတို႕ကို ထုိအတုိင္းရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။





                                                       တကၠသုိလ္စိန္တင္     



                                                     

                                                        ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္


                                                        ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ (ၿငိမ္း)၏
                                         
                                                 (ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းစာအုပ္)

                                                              စာမ်က္ႏွာ (၃၂၃) မွ